To Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ασφάλεια και την υγεία στον χώρο εργασίας (2014-2020) αναφέρει ότι κάθε χρόνο περισσότεροι από 4.000 εργαζόμενοι χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας εργατικού ατυχήματος ενώ περισσότεροι από 3 εκατομμύρια βιώνουν τις συνέπειες ενός σοβαρού τραυματισμού που τους αναγκάζει σε απουσία από την εργασία για περισσότερες από τρεις ημέρες.

Τα τροχαία ατυχήματα είναι η κύρια αιτία θανάτου και σοβαρού τραυματισμού στους τόπους εργασίας ή κατά την μετακίνηση από και προς την εργασία. Παρά το γεγονός ότι η καταγραφή των εργατικών – τροχαίων ατυχημάτων δεν γίνεται συστηματικά σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., εκτιμάται ότι 40% – 60% των θανάτων εργαζομένων οφείλεται σε τροχαίο ατύχημα, ενώ ο κίνδυνος για τους νέους εργαζόμενους (18-24 ετών) είναι 2.5 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με εργαζόμενους ηλικίας 25 – 50 ετών (European Commission, 2015).

Η οδική ασφάλεια των εργαζομένων αφορά και τους εργοδότες!

Τα τροχαία ατυχήματα και – ακόμα περισσότερο – ο θάνατος ή τραυματισμός εργαζόμενου έχει αποδεδειγμένα σημαντικές συνέπειες για μια επιχείρηση.

Έρευνες στο Ηνωμένο Βασίλειο επισημαίνουν ότι για κάθε 1£ που καλύπτεται ασφαλιστικά, επιπλέον ζημία της τάξης των 8£ – 36£ πληρώνεται άμεσα ή έμμεσα από την επιχείρηση, για λόγους που σχετίζονται, ενδεικτικά, με:

  • Την απώλεια πόρων εργασίας
  • Την κάλυψη εξόδων σχετικών με το ατύχημα
  • Την επισκευή ή αντικατάσταση των εταιρικών οχημάτων
  • Τις ασφαλιστικές εισφορές ή απαιτήσεις
  • Τη νομική υποστήριξη και την πραγματογνωμοσύνη
  • Την ενδεχόμενη άσκηση δίωξης για ατύχημα/αμέλεια
  • Την επίπτωση στην φήμη και την εικόνα της επιχείρησης.

Στην Ελλάδα, το 2017, σε σύνολο 4.954 καταγεγραμμένων εργατικών ατυχημάτων τα 1.098 (22,2%) χαρακτηρίστηκαν ως τροχαία. Η πλειονότητα (56%) συνέβη κατά τη διαδρομή του εργαζόμενου από ή προς την εργασία του.

Το μεγαλύτερο πλήθος εργατικών τροχαίων ατυχημάτων συγκεντρώνουν οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών εστίασης, ταχυδρομικών και ταχυμεταφορικών υπηρεσιών και οχημάτων και μοτοσυκλετών.  

Οι διανομείς/ ταχυμεταφορείς, οι τεχνίτες/ συναρμολογητές, οι συλλέκτες απορριμμάτων, οι πωλητές και οι υπάλληλοι καταγραφής αριθμητικών δεδομένων και υλικών είναι οι ειδικότητες που εμπλέκονται συχνότερα σε εργατικά – τροχαία ατυχήματα.

Η Occupational Road Safety Alliance εκτιμά ότι στο 25% – 30% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων εμπλέκονται άτομα που μετακινούνται για λόγους εργασίας.

Η βασικότερη παράμετρος που εξηγεί το γεγονός αυτό είναι ότι η εργασία αποτελεί έναν από τους κύριους λόγους μετακίνησης των ατόμων, χρήσης του οδικού συστήματος και εν τέλει έκθεσης στους κινδύνους κυκλοφορίας.

Κύριοι παράγοντες κινδύνου

Οδικό περιβάλλον: Παρά το γεγονός ότι ο σχεδιασμός και η συντήρηση του οδικού δικτύου εμπίπτει στις αρμοδιότητες δημόσιων φορέων, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να έχουν ενεργό ρόλο. Ο σχεδιασμός δρομολογίων του στόλου με γνώμονα την ασφάλεια, η ορθή χωροθέτηση των εγκαταστάσεων λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά της κυκλοφορίας και της οδικής υποδομής, ο ασφαλής σχεδιασμός των ιδιωτικών χώρων κυκλοφορίας και στάθμευσης οχημάτων είναι κάποια από τα ζητήματα προτεραιότητας.

Στόλος οχημάτων: Τα χαρακτηριστικά ασφάλειας και η κατάσταση των οχημάτων του εταιρικού στόλου έχουν σημαντική επίδραση στον αριθμό και τη σοβαρότητα των τροχαίων ατυχημάτων. Έρευνες αποδεικνύουν ότι η χρήση οχημάτων με χαμηλή βαθμολογία EuroNCAP και κυρίως με ελλιπή συντήρηση αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα τροχαίου ατυχήματος με σοβαρό τραυματισμό ή θάνατο. Η επένδυση σε σύγχρονες τεχνολογίες παρακολούθησης και διαχείρισης στόλου (π.χ. ηλεκτρονικοί ταχογράφοι, alcohol interlock systems, συστήματα τηλεματικής στόλου) μπορεί να μειώσει σημαντικά τα ατυχήματα και το συνεπαγόμενο κόστος για μια επιχείρηση.

Κόπωση, υπνηλία και πίεση χρόνου: Μελέτες αποδεικνύουν ότι για τους επαγγελματίες οδηγούς αλλά και τους οδηγούς εταιρικών οχημάτων, η κόπωση ή/και η πίεση χρόνου για την εκτέλεση της εργασίας συγκαταλέγονται στις συνηθέστερες αιτίες εμπλοκής τους σε τροχαία ατυχήματα. Τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι εργοδότες έχουν ευθύνη να διασφαλίζουν ότι σε κάθε δρομολόγιο ο οδηγός είναι σε κατάλληλη για οδήγηση ψυχική και σωματική κατάσταση.

Υπερβολική ταχύτητα: Η υπερβολική ταχύτητα θεωρείται μια από τις κυριότερες αιτίες θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Σύμφωνα με έρευνες, οι οδηγοί εταιρικών οχημάτων οδηγούν, κατά μέσο όρο, ταχύτερα από τους υπόλοιπους οδηγούς, μη συμμορφούμενοι με τα όρια ταχύτητας εντός και εκτός πόλης. Η συμπεριφορά αυτή γίνεται χειρότερη όσο αυξάνει ο ημερήσια διανυόμενη απόσταση και χρόνος οδήγησης.

Εκτενής έρευνα τροχαίων ατυχημάτων κατά την εκτέλεση εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο επεσήμανε:

  • Για τους οδηγούς εταιρικών αυτοκινήτων οι βασικές αιτίες ατυχημάτων ήταν η ολισθηρότητα του οδοστρώματος, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και η υπερβολική ταχύτητα
  • Για τους οδηγούς φορτηγών/βαρέων οχημάτων οι βασικές αιτίες ήταν η μη τήρηση ασφαλών αποστάσεων, η κόπωση/ασθένεια και οι εργασίες φόρτωσης/εκφόρτωσης
  • Για τους οδηγούς λεωφορείων οι βασικές αιτίες ήταν η μη τήρηση ασφαλών αποστάσεων και η παραβίαση σήμανσης
  • Για τους οδηγούς οχημάτων έκτακτης ανάγκης η πίεση χρόνου και η υπερβολική ταχύτητα.

Κατευθύνσεις βελτίωσης

  • 1

    Κατάρτιση Στελεχών σχετικά με τη Διαχείριση Οδικής Ασφάλειας σε επιχειρήσεις και οργανισμούς

    Κατανοήστε γιατί είναι σημαντικό και πόσο μπορεί να μειώσει το κόστος για την επιχείρησή σας. Μάθετε πώς μπορείτε να αξιολογείτε και να βελτιώνετε τη συμπεριφορά των οδηγών σας, πώς να αξιολογείτε την κατάσταση των οχημάτων σας και να διαχειρίζεστε αποτελεσματικά τους οδικούς κινδύνους προς όφελος των εργαζομένων, της επιχείρησης και του κοινωνικού συνόλου. Δείτε τις δράσεις κατάρτισης  που προσφέρει η Make Roads Safe Hellas σε στελέχη επιχειρήσεων και managers, σε συνεργασία με την EASST Academy, το University of Cranfield και τον World Trasport Organisation.

  • 2

    Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Συστημάτος Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας

    Το πρότυπο ISO 39001:2012 αναπτύχθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (International Organization for Standardization) και εκδόθηκε οριστικά το 2012 με στόχο να υποστηρίξει την προσπάθεια ιδιωτικών και δημόσιων οργανισμών που επηρεάζουν μέσω της λειτουργίας τους την οδική ασφάλεια να (1) Αναγνωρίσουν καλύτερα το πρόβλημα, και να (2) Συμβάλλουν στην αντιμετώπισή του με την ανάπτυξη, εφαρμογή και διατήρηση ενός τεκμηριωμένου Συστήματος Διοίκησης για τη βελτίωση των διεργασιών που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την Οδική Ασφάλεια. Δείτε πως η εμπειρία και τεχνογνωσία μας μπορεί να σας βοηθήσει να αναπτύξετε ένα αποτελεσματικό Σύστημα Διαχείρισης και παράλληλα να βελτιώσετε την εικόνα της επιχείρησής σας στους εργαζόμενους, τους πελάτες και τους συνεργάτες σας.